Wady postawy ciała w płaszczyźnie  strzałkowej (patrząc na sylwetkę z boku)

Na podstawie stopni pochylenia miednicy oraz ruchomości krę­gosłupa rozróżnia się pięć zasadniczych typów wadliwej postawy: plecy wklęsłe, plecy okrągłe, plecy wklęsło-okrągłe, plecy kołyskowe, plecy płaskie.

1. Plecy wklęsłe – są wadą lędźwiowego odcinka kręgosłupa (pogłębiona lordoza), a charakteryzują się zwiększonym przodopochyleniem miednicy (pod kątem około 40º), która wymusza nadmiernie pogłębioną lordozę lędźwiową. Towarzyszy temu: wypięty brzuch, uwypuklone pośladki i tułów lekko pochylony do przodu. Natomiast w wadzie tej zwykle zachowana jest prawidłowa ruchomość kręgosłupa.

Przyczyną tego stanu rzeczy są zwykle przykurczone mięśnie:

prostowniki grzbietu w odcinku lędźwiowym, biodrowo – lędźwiowe, proste uda oraz wydłużone mięśnie: brzucha (prosty, skośny zewnętrzny i wewnętrzny), kulszowo – goleniowe, a także pośladkowe wielkie.

Zadaniem postępowania korekcyjnego w tej wadzie jest:

A. Skrócenie mięśni nadmiernie wydłużonych (w pozycji zbliżenia przyczepów):

  • mięśni brzucha;
  • mięśnie kulszowo – goleniowego;
  • mięśni pośladkowych.

B. Wydłużenie mięśni nadmiernie napiętych (w pozycji oddalenia przyczepów):

  • mięśni prostowników grzbietu w odcinku lędźwiowym;
  • mięśni zginaczy stawu biodrowego (biodrowo–lędźwiowych i prostych uda).

C. Wzmacnianie: mięśni osłabionych – w pozycji zbliżenia przyczepów.

2. Plecy okrągłe – są wadą piersiowego odcinka kręgosłupa (długa utrwalona kifoza piersiowa), a charakteryzują się zmniejszonym przodopochyleniem miednicy (pod kątem około 20º), która wymusza spłaszczenie lordozy lędźwiowej oraz ograniczoną ruchomością kręgosłupa. Towarzyszyć temu może również pochylenie całego tułowia i głowy do przodu oraz zwiększenie lordozy szyjnej, spłaszczenie klatki piersiowej, wysunięcie do przodu barków, od­stawanie łopatek. Kolana i łokcie są często w pozycji lekkiego zgięcia. Przy tym typie wady dochodzi również do zaburzeń i mniejszej sprawności układu krą­żeniowo-oddechowego.

Przyczyną tego stanu rzeczy są zwykle: przykurczone mięśnie: brzucha, prostowniki biodra i mięśnie piersiowe oraz nadmiernie osłabione, zwiotczałe i wydłużone mięśnie: zginacze biodra, prostowniki grzbietu w odcinku piersiowym.

Zadaniem postępowania korekcyjnego w tej wadzie jest:

A. Zwiększenie ruchomości kręgosłupa.

B. Skrócenie i wzmacnianie mięśni nadmiernie wydłużonych (w pozycji zbliżenia przyczepów):

  • mięśni grzbietu na całej długości;
  • mięśni ustalających łopatki;
  • mięśni zginaczy uda.

C. Wydłużenie mięśni nadmiernie napiętych (w pozycji oddalenia przyczepów):

  • mięśni karku i szyi;
  • mięśni brzucha;
  • mięśni prostowników uda (pośladkowych, kulszowo-goleniowych).

D. Wydłużenie, względnie rozciągnięcie:

  • mięśni piersiowych (wielkich i małych);
  • mięśni zębatych przednich.

E. Wysklepienie klatki piersiowej i zwiększenie pojemności płuc.

F. Wzmacnianie: mięśni osłabionych – w pozycji zbliżenia przyczepów.

3. Plecy wklęsło-okrągłe – są wadą kręgosłupa zarówno odcinka lędźwiowego (pogłębiona lordoza), jak i piersiowego (pogłębiona kifoza), a charakteryzują się zwiększonym przodopochyleniem miednicy (pod kątem około 40º), która wymusza nadmiernie pogłębioną lordozę lędźwiową. Zwiększona lordoza lędźwiowa przesuwa narządy jamy brzusznej ku przodowi i pod ich naporem ulegają rozcią­gnięciu i osłabieniu mięśnie brzucha co powoduje wypięty brzuch. Zmiany te nie tylko zaburzają sprawność statyczno-dynamiczną ciała, lecz upośledzają czynność narządów wewnętrznych. Przesunięcie narządów jamy brzusznej upośledza ruchy oddechowe przepony i utrudnia odpływ z nich krwi żylnej. Ponadto mięśnie pośladkowe ulegają rozciągnięciu, osłabieniu i zwiotcze­niu oraz uwypukleniu. Mięśnie prostowniki grzbietu w odcinku piersiowym ulegają rozciągnięciu  i osłabieniu, mięśnie piersiowe większe są w stanie przykurczu, czego efektem są barki wysunięte do przodu oraz rozsunięte i odstające od klatki piersiowej ło­patki. Głowa w stosunku do tułowia usytuowana w przodzie, górna część klatki piersiowej często spłaszcza się i bierze mniejszy udział w oddychaniu. Często (wbrew teorii książkowej) wadzie tej towarzyszy nieprawidłowa ruchomość kręgosłupa.

Przyczyną tego stanu rzeczy są: przykurczone mięśnie zwiększające przodopochylenie miednicy (prostowniki grzbietu w odcinku lędźwiowym, biodrowo – lędźwiowe, proste uda), mięśnie piersiowe, a także osłabione mięśnie: brzucha, prostowniki biodra i prostowniki grzbietu w odcinku piersiowym.

Zadaniem postępowania korekcyjnego w tej wadzie jest:

A. Zwiększenie ruchomości kręgosłupa.

B. Skracanie:

  • mięśni brzucha,
  • mięśni prostowników uda (pośladkowych, kulszowo-goleniowych),
  • mięśni grzbietu w odcinku piersiowym,
  • mięśni ustalających łopatki (np. równoległobocznych),

C. Wydłużanie:

  • mięśnie grzbietu w odcinku lędźwiowym,
  • mięśnie karku i szyi.

D. Wydłużanie, względnie rozciąganie:

  • mięśni zginaczy uda (głownie biodrowo – lędźwiowych);
  • mięśni przywodzących barki (głównie piersiowych większych).

E. Wysklepienie klatki piersiowej i zwiększenie pojemności płuc.

F. Wzmacnianie: mięśni osłabionych – w pozycji zbliżenia przyczepów.

4. Plecy kołyskowe – są wadą kręgosłupa zbliżoną do pleców wklęsło-okrągłych, jednak różnią się od nich długą, dużą i utrwaloną kifozą piersiową oraz znacznie częściej występującą ograniczoną ruchomością kręgosłupa. Występuje tu również zwiększone przodopochylenie miednicy (pod kątem około 40º). Towarzyszy temu: skrócenie i pogłębienie lordozy szyjnej oraz lędźwiowej, wystający brzuch, wysunięta głowa do przodu wraz z barkami, spłaszczona klatka piersiowa i odstające łopatki. W tej wadzie również dochodzi do upośledzenia oddychania i krążenia oraz do zaburzeń trawienia, miesiączkowania u kobiet, a ponadto ludzie z tymi zmianami doznają często bólów w okolicy krzyżowej.

Zadaniem postępowania korekcyjnego w tej wadzie jest:

A. Zwiększenie ruchomości kręgosłupa w odcinku piersiowym.

B. Skracanie:

  • mięśni brzucha,
  • mięśni prostowników uda (pośladkowych, kulszowo-goleniowych),
  • mięśni grzbietu w odcinku piersiowym,
  • mięśni ustalających łopatki (np. mięsni równoległobocznych).

C. Wydłużanie:

  • mięśni grzbietu w odcinku lędźwiowym,
  • mięśni karku i szyi.

D. Wydłużanie, względnie rozciąganie:

  • mięśni zginaczy uda (głownie biodrowo – lędźwiowego);
  • mięśni przywodzących barki (głównie piersiowych większych).

E. Wysklepienie klatki piersiowej i zwiększenie pojemności płuc.

C. Wzmacnianie: mięśni osłabionych – w pozycji zbliżenia przyczepów.

5. Plecy płaskie – są wadą kręgosłupa charakteryzują się zmniejszeniem wszystkich fizjologicznych wygięć kręgosłupa (zbyt małą lordozą lędźwiową oraz kifozą piersiową) oraz zmniejszonym przodopochyleniem miednicy (pod kątem około 20º) z prawidłową ruchomością kręgosłupa.

Ten rodzaj wady obserwuje się dość często u osób słabo umięśnionych.

Towarzyszy temu: płaska klatka piersiowa i opadające (obniżone) barki, a niekiedy odstające łopatki.

Płaska budowa ciała nie sprzyja również właś­ciwemu funkcjonowaniu narządów wewnętrznych klatki piersiowej oraz jamy brzusznej. U osób słabo umięśnionych, plecy płaskie sprzyjają także rozwojowi bocznych skrzywień kręgosłupa. Zmniejszenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa upośledza rów­nież jego funkcjonowanie jako amortyzatora wstrząsów głowy, stąd wada ta sprzyja często występowaniu uporczywych bólów głowy.

Przyczyną tego stanu rzeczy są: przykurczone mięśnie brzucha i prostowniki biodra oraz wydłużone mięśnie zginacze biodra.

Zadaniem postępowania korekcyjnego w tej wadzie jest:

A. Skracanie:

  • mięśni grzbietowych w odcinku lędźwiowym;
  • mięśni zginaczy uda (głównie biodrowo-lędźwiowych);
  • mięśni unoszących barki (naramiennych, górną część mięśnia czworobocznego).

B. Wydłużanie:

  • mięśni brzucha,
  • mięśni pośladkowych,
  • mięśni kulszowo – goleniowych.

C.Wydłużanie względnie rozciąganie:

  • mięśni kulszowo – goleniowych.

D. Wysklepienie klatki piersiowej i zwiększenie pojemności płuc.